Integracja w edukacji
„Gdyby wszyscy mieli po cztery jabłka
Gdyby wszyscy byli silni jak konie
Gdyby wszyscy byli jednakowo bezbronni w miłości
Gdyby każdy miał to samo
Nikt nikomu nie byłby potrzebny”
Jan Twardowski
INTEGRACJA W EDUKACJI
„ Integracja to bycie razem, to wspólne przeżywanie”.
Termin integracja pochodzi z łaciny (integro) i oznacza proces tworzenia się całości z jakiejś części, zespalania poszczególnych elementów w całość. Sposobem realizowania idei integracji w edukacji jest tworzenie klas integracyjnych w szkołach masowych.
Klasy integracyjne umożliwiają włączenie dzieci niepełnosprawnych w społeczność dzieci pełnosprawnych, a tym samym rozwinięcie między tymi dziećmi pozytywnych więzi emocjonalno-społecznych.
Integracja jest szansą dla każdego:
- dla uczniów i ich rodziców, gdyż klasa integracyjna daje możliwość rozwoju społecznego i intelektualnego;
- dla nauczycieli, bo praca w klasie integracyjnej sprzyja samodoskonaleniu, kreatywności;
- dla środowiska lokalnego, ponieważ klasa integracyjna uczy tolerancji, przyzwyczaja do zróżnicowanego obrazu społeczeństwa.
Klasa integracyjna jest przeznaczona dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną.
W klasie integracyjnej mogą się znaleźć uczniowie z różnymi rodzajami niepełnosprawności:
- niesłyszący i słabosłyszący;
- niewidomi i słabowidzący;
- niepełnosprawni ruchowo (w tym z afazją);
- niepełnosprawni intelektualnie w stopniu lekkim;
- z niepełnosprawnością sprzężoną;
- z autyzmem lub Zespołem Aspergera.
Praca i nauka w klasach integracyjnych daje wiele korzyści dzieciom:
- Mała liczebność grupy, jednoczesna praca dwóch pedagogów pozwala na dokładne zdiagnozowanie przyczyn trudności w nauce dziecka zdrowego i dziecka niepełnosprawnego, daje też dużą możliwość odkrycia dziecka wybitnie zdolnego.
- Kształtuje pozytywne cechy osobowości: otwartość, wrażliwość, uczynność, cierpliwość, wytrwałość. Sprzyja łagodnemu wychodzeniu z egoizmu właściwego każdemu dziecku.
- Aktywność dzieci zdrowych, ich spontaniczność mobilizuje dzieci niepełnosprawne do pracy na lekcjach i po zajęciach. Dzieci niepełnosprawne zachęcone przez swoich zdrowych kolegów stawiają sobie cele, które zmuszają je do osobistej mobilizacji.
- Atmosfera w klasie zapewnia poczucie bezpieczeństwa.
- W klasie integracyjnej każdy uczeń ma takie same prawa i obowiązki z zastrzeżeniem, że każdy jest indywidualnością mającą inne możliwości psychofizyczne.
- Program nauczania jest modyfikowany w zależności od możliwości konkretnego ucznia
- Klasy integracyjne pracują o oparciu o obowiązujący powszechnie program szkoły masowej i na bazie obowiązujących podręczników.
- W odniesieniu do dzieci niepełnosprawnych program jest modyfikowany w zależności od dynamiki rozwoju dziecka i jego postępów.
- W każdym zespole klasowym pracuje jednocześnie dwóch pedagogów: nauczyciel prowadzący, nauczyciel specjalny - wspomagający. Są oni w równym stopniu odpowiedzialni za postępy uczniów.
- Mała liczebność klasy integracyjnej, obecność dwóch nauczycieli oraz indywidualne podejście do każdego ucznia skutkuje wysoką jakością nauczania. Dzieci uczące się w klasach integracyjnych osiągają takie same, a nawet wyższe wyniki w opanowaniu wiedzy szkolnej i umiejętności
Metody i formy pracy w klasach integracyjnych:
Najważniejszą zasadą pracy z uczniami w klasach integracyjnych jest ich podmiotowe traktowanie. Stosuje się aktywne metody nauczani:
- różnicuje się wymagania oraz stopień trudności zadań;
- zwraca się uwagę na rozwijanie u uczniów umiejętności społecznych i interpersonalnych;
- stosuje się aktywne metody nauczania.
Ocenianie w klasie integracyjnej:
System oceniania w klasach integracyjnych jest spójny z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania. Nauczyciele uczący w klasach integracyjnych są zobowiązani do dostosowania wymagań edukacyjnych do możliwości ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe, uniemożliwiające sprostanie wymaganiom, wynikającym z programu nauczania. Oceniając uczniów z orzeczeniami nauczyciele uwzględniają nade wszystko postępy poszczególnych uczniów oraz biorą pod uwagę wkładany wysiłek i stopień wywiązywania się z obowiązków szkolnych.
Rodzic zapisując dziecko do klasy integracyjnej daje mu szansę nauczenia się tolerancji, szacunku i zrozumienia potrzeb drugiego człowieka.
1